STRATY FINANSOWE ŚRODOWISKA TAŃCA WYNIKAJĄCE Z PANDEMII WIRUSA SARS-COV-2. DRUGIE CZĄSTKOWE WYNIKI ANKIETY.

[Joanna Stasina]

Stowarzyszenie Forum Środowisk Sztuki Tańca utworzyło anonimową ankietę online, która ma na celu doraźne oszacowanie skali strat przedstawicieli/ek środowiska tańca w związku z decyzjami Rządu RP i władz samorządowych wstrzymującymi działalność kulturalną w Polsce, wynikającymi z zagrożenia zakażeniem wirusem SARS-CoV-2 i rozwijającą się pandemią. Ankieta będzie aktywna do całkowitego zakończenia okresu wstrzymania działalności kulturalnej, dlatego Forum Tańca apeluje o ciągłe wypełnianie ankiet.
Forum Tańca na podstawie analizy ankiet proponuje instytucjom odpowiedzialnym za konkretny obszar rozwiązania dedykowane środowisku tańca i uwzględniające jego specyfikę.

Drugie cząstkowe wyniki ankiet dotyczą formularzy wypełnionych od 13 marca do 20 kwietnia 2020 roku. Przesłano łącznie 173 formularze, które wypełniły 164 osoby. Wynika to z możliwości powtórnego wypełnienia ankiety w części dotyczącej dochodów, w przypadku zatrzymania realizacji kolejnych projektów i działań.

Wśród ankietowanych większość identyfikuje się jako: tancerki/rze (70,7%), choreografki/owie (67,1%) lub osoby pracujące w obszarze edukacji tanecznej (70,7%). Formularz wypełniany był także m.in. przez menadżerki/ów (8,4%), kuratorki/ów (2,4%), badaczki/y (6%), krytyczki /ów (1,8%) realizatorki/ów oświetlenia (0,6%), dramaturżki/gów (0,6%) i fotografki/ów tańca (0,6%).
Badanie uwzględnia dochody netto utracone w wyniku anulowania lub wstrzymania realizacji dzieł i zleceń wynikających zarówno z podpisanych jak i niepodpisanych, lecz uzgodnionych (ustnie, mailowo, poprzez umieszczenie w projekcie, etc.) umów. Sumy utraconych dochodów rozdzielone według tego kryterium kształtują się następująco:

1. Podpisane umowy o dzieło (325) i zlecenia (205) – 570 944zł , średnia: 3339,15 zł na osobę.

2. Niepodpisane, lecz uzgodnione umowy o dzieło (271) i zlecenia (110) – 607 268zł, średnia: 3510,22 zł na osobę.

3. W sumie środowisko utraciło 1 178 262 zł, więc średni utracony dochód wynosi 6810, 76 zł na osobę.

Zaledwie połowa ankietowanych (53,9%) dysponuje jakimkolwiek zabezpieczeniem finansowym.

Pomimo zamknięcia dla publiczności wszystkich instytucji kultury, 63,5% ankietowanych deklaruje kontynuowanie aktywności zawodowej.
Wśród deklaracji i propozycji w jaki sposób realizować dalej projekty taneczne najczęściej pojawiały się:

- streamingi spektakli, które zostały zakontraktowane, lecz nie mogą być prezentowane dla publiczności
- dalsze prowadzenie prób w małych zespołach lub indywidualnie,
- prowadzenie zajęć online.

Jednocześnie wielu odpowiedziom towarzyszyły konkretne postulaty i propozycje, które obejmowały cztery obszary:

1. Znajdywanie systemowych, jasnych rozwiązań umożliwiających wypłacenie choć części środków z projektów, których realizacja następuje w stopniu ograniczonym lub została przełożona na nieokreślony czas. Dotyczy to w szczególności projektów realizowanych z środków publicznych.

2. Wskazanie, być może w kilku wariantach, możliwych dat zakończenia stanu zagrożenia epidemiologicznego i sformułowanie konkretnych propozycji co do terminarza aktualnego oraz przyszłego sezonu artystycznego.

3. Stworzenie systemu wsparcia prowadzenia działalności „w trybie online”, uwzględniającego potencjalnie: konkurs dotacyjny umożliwiający finansowanie takich działań; stworzenie platformy wiedzy i wsparcia dla osób starających się przenieść część swojego procesu dydaktycznego w format wirtualny.

4. Zagwarantowanie odpowiednio wysokiego poziomu wsparcia dla osób pracujących w sektorach kulturalnych/kreatywnych uwzględniającego ulgi podatkowe, zapomogi, rekompensaty, itp.

WNIOSKI:
Dzięki coraz większej liczbie odpowiedzi, ankiety stają się także coraz bardziej istotne. Jednocześnie, coraz bardziej widoczna jest skala problemu. Już 164 osoby poniosły straty w sumie znacznie przekraczające milion złotych, a środowisko tańca jest prawdopodobnie kilka razy większe.
Proponowane dotychczas przez Rząd zabezpieczenia (2000zł brutto) pokrywają mniej niż jedną trzecią średniego, już utraconego dochodu, a w planach „odmrażania” gospodarki otworzenie teatrów i domów kultury pojawia się dopiero w ostatnich etapach.

W tym kontekście bardzo istotne są odpowiedzi ankietowanych dotyczące ich planów prowadzenia dalszej działalności artystycznej. Aktualne wpisy jeszcze mocniej pokazują, że przeniesienie szeroko pojętego tańca w przestrzeń wirtualną jest nie do zrealizowania. Wynika to zarówno z nieprzekładalności realnego kontaktu z widzem/partnerem na przekaz elektroniczny, jak i oczywistych ograniczeń technicznych.

Uwagi i propozycje ankietowanych, poza wskazywaniem na konieczną radykalną i szybką pomoc publiczną, zmierzają ku stworzeniu realnego planu „odmrażania kultury”. W obliczu aktualnej sytuacji niezwykle istotnym krokiem wydaje się wskazanie terminu i stworzenie precyzyjnych zasad stopniowego otwierania instytucji kultury. W pierwszej kolejności dla samych pracowników – umożliwiając im treningi i prowadzenie prób – a dalej także dla widzów.

Wprowadzenie realnego planu, uwzględniającego przewidywane daty i formy ponownego uruchamiania instytucji kultury powinno być prowadzone jednocześnie z innymi formami wsparcia artystów. Najważniejszy jest odpowiednio wysoki poziom bezpośredniej pomocy finansowej (np. zapomogi), ale niezbędne wydaje się także wsparcie w prowadzeniu działalności online (merytoryczne oraz finansowe) lub wzmocnienie mechanizmów wspomagania przebranżowienia artystów tańca.


APEL STOWARZYSZENIA FORUM TAŃCA:

Jeśli zajmujesz się zawodowo tańcem, a wstrzymanie działalności w związku z rozwijającą się pandemią pozbawiło Cię dochodów lub ich części na najbliższe miesiące, prosimy wypełnij przygotowaną przez nas ankietę.

LINK DO ANKIETY:
https://docs.google.com/forms/d/e/1FAI ... DrdXt6kBUM

Dzięki wypełnieniu ankiety pomożesz nam oszacować straty przedstawicieli/ek środowiska tańca. Wykorzystamy je, by starać się o środki finansowe dla naszego środowiska oraz formułować propozycje bardziej efektywnych i celowych sposób wspierania go.
Formularz dotyczy dochodów wynikających zarówno z podpisanych jak i niepodpisanych umów. Przeczytaj uważnie wyjaśnienia dotyczące kolejnych sekcji formularza oraz podaj aktualne i realne dane.
W PRZYPADKU KOLEJNYCH UTRACONYCH DOCHODÓW PONOWNIE WYPEŁNIJ ANKIETĘ, zaznaczając w odpowiednim polu, że wypełniasz ją kolejny raz.

W razie jakichkolwiek pytań, napisz do nas na adres: forumtanca@gmail.com

Autor ankiety: Tomasz Ciesielski
Współpraca: Sonia Nieśpiałowska – Owczarek
Opracowanie wstępnych wyników ankiet: Tomasz Ciesielski